Een verborgen ezelspad ontmaskerd

LEESTIJD 3 minuten

Het plein heeft alles wel gezien en meegemaakt. Als een stille getuige vormde zij het decor van geschiedkundige evenementen, spannende legende’s, architectonische hoogstandjes en folkloristische feesten. Nu, eeuwen later, doet zij haar boekje open en gunt mij een blik in haar memoires.

Ik schrijf over pleinen die ondanks hun adembenemende schoonheid vaak onbekend, en dus, een openbaring zijn. Tijdens die bezoekjes luisterde ik naar hun herinneringen. Mooie verhalen, die voor veel van ons geheim zijn gebleven en de moeite waard zijn om over te lezen.  

Piazza Marconi, Brisighella

Dit plein is, vermomd als straat, bijna onvindbaar. De straatnaambordjes bieden hulp. Wanneer ik door de dorpsstraat, vol kleurrijke huisjes omhoog kijk lees ik 'Piazza Marconi'. Ik stond al op het plein zonder dat ik het in de gaten had.  Ingesloten door winkeltjes, barretjes en restaurantjes aan de ene kant en een korte gallerij aan de andere kant, kan het zogenaamde plein geen kant op. In de lengte strekt zij zich uit richting het markante, blanke gemeentehuis en lijkt zo een straat, maar daarom zeker niet minder mooi. Het gemeentehuis, gebouwd in de herkenbare, neoklassieke Palladio stijl, werd in 1828 opgeleverd en is daarmee één van de jongste gebouwen in de buurt.

Wat mij wèl direkt duidelijk wordt is dat Brisighella mij op gastronomisch gebied zeker niet telleur zal stellen. Beroemd om haar ietwat pikkante olijfolie DOC en haar zwarte truffels, is de keuze voor een overheerlijke lunch, bij voorkeur op een terrasje in de zon, snel gemaakt. 

Je kan dit doen bij het uit 1888 daterende restaurant ‘La Grotta’ of bij twee uiterst charmante zusjes die iets verderop een hosteria onder de naam ‘Le Bruschette’ runnen.

Het gerucht gaat dat de lokale truffel zò lekker is dat hij onder de tafel ook wel eens verkocht wordt zijnde hun beroemdste neef, de truffel van Alba, maar dit ter zijde.

Het verborgen ezelspad

Ik ben naar Brisighella afgereist omdat ik met eigen ogen het antieke ezelspad dat hier verborgen moet liggen wil aanschouwen. Een architectonisch hoogstandje uit de middeleeuwen, dat ik inderdaad niet meteen kan vinden. Zonder enige aanwijzing dwaal ik wat door het dorpje.

Ik loop de hosteria van de twee zusjes binnen en vraag waar ik het antieke ezelspad kan vinden. Zij wijzen naar boven. Wat blijkt, in de rij typisch Italiaans, gekleurde huisjes schuilt zo'n 5 meter boven straat niveau een openbare weg van meer dan driehonderd jaar oud. Achter de open, halve maantjes ligt Via del Borgo, in de volksmond het ezelspad genoemd.

 

KLIK HIER voor de video waarin ik de geheime straat ontdek

Even een stap terug in de tijd. Stel je voor, het jaar 1200. Brisighella was de naam van het kasteel en een paar ezelstallen die op de drie heuvels ‘Tre Colli’ stonden. Piazza Marconi bestond nog niet, sterker nog, het plein was grasland. Om zich te wapenen tegen vijanden van buitenaf liet de kasteelheer een enorme stadswal bouwen. Nodig, want de strategische positie aan de handelsroute halverwege Ravenna en Florence bracht zowel goed als slecht volk op haar weg. De imposante, zware muur van bakstenen fungeerde prima als afweersysteem. Bovenop de stadsmuur rustte een keienpad vanwaar het kasteel werd verdedigd. Het uitzicht was vrij en de dominante positie maakte dat eventuele aanvallers geen schijn van kans hadden.

Tot 1509 behoorde het kasteeldorp, dat in de regio Emilia-Romagna ligt, tot de Veniziaanse Republiek. In dat jaar werd zij door het Vaticaanse rijk ingelijfd en  onder haar bescherming werd de enorme verdedigingswal ineens overbodig. Eindelijk was het dorp veilig. 

De aanwezigheid van het gewilde kalk in de heuvels van Brisighella trok werklui aan. Zij bouwden hun eigen huizen op de muur, maar, bovenop het oad dat bleef bestaan. Dit om de doorgang van de ezels die het kalk van de mijnen naar het dorp vervoerden, niet te beletten. Sterker nog, de stallen van de ezels stonden aan het pad en ook daar werd overheen gebouwd. Met als gevolg een overdekte gallerij, op de stadswal.

Onder het ezelspad, dus in de stadswal zelf, werden de magazijnen voor het kalk uitgehakt. Ook daar werd een recht muurtje voor gebouwd. Vervolgens een likje verf erover en je hebt de hedendaagse, gekleurde huizenrij.

INFO Brisighella: 
Het dorp huist een aantal andere goed bewaard gebleven schatten. Het kasteel op de heuvel en ‘La torre dell orologio’ zijn daar een mooi voorbeeld van.

Mocht je besluiten Brisighella te bezoeken sluit de dag dan af met een rustgevende duik in de termen. Het bronwater dat vanuit diep onder de beroemde ‘Tre Colli’ omhoog borrelt, beschikt over heelzame krachten die garant staan voor een welverdiend, rustgevend bad.